Spowodowany pandemią okres załamania gospodarczego nie sprzyja przedsiębiorcom w prowadzeniu biznesu – wiele firm utraciło płynność finansową, czy też zakończyło swoją działalność. Patrząc na aktualne realia obrotu gospodarczego z perspektywy naszych klientów, w ostatnim roku coraz częstszym problemem było i wciąż jest dochodzenie wynagrodzenia od kontrahentów, którzy nierzadko próbują ukryć swój majątek.

W niniejszym artykule przedstawimy Państwu schemat dochodzenia wynagrodzenia z tytułu umowy zawartej pomiędzy Państwa firmą, a kontrahentem uciekającym od zapłaty umówionej kwoty.

1. Wezwanie do zapłaty i próba ugodowa

W sytuacji kiedy kontrahent zwleka z zapłatą wynagrodzenia, a liczne próby kontaktu  telefonicznego lub e-mailowego nie przynoszą efektów, najlepiej zacząć od skierowania do kontrahenta przedsądowe wezwania do zapłaty.

W treści takiego wezwania powinniście Państwo wskazać należną kwotę, podstawę roszczenia oraz wyznaczyć termin i sposób zapłaty zaległości. Dla swojej skuteczności wezwanie powinno zostać skierowane drogą korespondencji pocztowej. Natomiast w przypadku opatrzenia przedmiotowego wezwania kwalifikowanym podpisem elektronicznym, taki plik może zostać skutecznie wysłany e-mailem.

Celem skierowania wezwania do zapłaty jest rozpoczęcie próby ugodowej – jest to niezwykle istotne z prospektywny ewentualnego procesu. Co więcej, z naszej praktyki wynika, że w przypadku odpowiedniego sformułowania treści wezwania do zapłaty (w szczególności wysłanego do dłużnika przez kancelarię prawną), kontrahenci są skłonni rozwiązać problem i zapłacić umówione wynagrodzenie, aby tym samym uniknąć ponoszenia dodatkowych kosztów postępowania sądowego.

2. Pozew o zapłatę przeciwko spółce

Jeśli pierwszy krok nie zadziała i na etapie przedsądowym nie uda się Państwu wyegzekwować należnej kwoty, następnym krokiem jest złożenie pozwu o zapłatę przeciwko kontrahentowi. Wraz z pozwem będziecie Państwo musieli przedstawić sądowi wszystkie dokumenty stanowiące podstawę roszczenia, tzn. umowę z kontrahentem, faktury, e-maile itd.

Celem prowadzenia postępowania sądowego jest uzyskanie prawomocnego nakazu zapłaty. Jeśli w związku z wydanym nakazem kontrahent nadal będzie uchylał się od zapłaty zasądzonej kwoty, kolejnym etapem jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

3. Egzekucja z majątku spółki

Kwestią wyegzekwowania należności na ścieżce postępowania egzekucyjnego zajmie się komornik. Po uzyskaniu prawomocnego nakazu zapłaty należy złożyć wniosek o wszczęcie egzekucji, a komornik rozpocznie poszukiwanie majątku spółki za pomocą dostępnych mu narzędzi.

Niestety zdarza się, że komornik nie odnajduje żadnego majątku spółki, ponieważ kontrahent albo go nie posiada, albo go ukrywa. W takim przypadku komornik stwierdza bezskuteczność egzekucji i nie podejmuje dalszych działań. Jednak nie jest to koniec możliwości jakie Państwo posiadacie w celu wyegzekwowania należnego wynagrodzenia.

4. Pozew o zapłatę przeciwko członkom zarządu

W sytuacji, gdy nie uda się wyegzekwować żadnej kwoty z majątku spółki, komornik wydaje postanowienie stwierdzające o bezskuteczności prowadzonej egzekucji. Uzyskanie takiego postanowienia jest niezbędne w celu dalszego dochodzenia roszczeń, tzn. złożenia pozwu przeciwko członkom zarządu spółki kontrahenta. W ten sposób, jeśli członek zarządu nie udowodni braku winy po swojej stronie, możliwym będzie dochodzenie należnej Państwu kwoty bezpośrednio z majątku osobistego członków zarządu spółki kontrahenta. Ponieważ zarząd ponosi w tym wypadku odpowiedzialność solidarną. W ten sposób istnieje większe prawdopodobieństwo, że piastuni będą chcieli dojść do porozumienia w celu uchronienia się od zajęcia majątku prywatnego przez komornika.

Natomiast jeśli do porozumienia nie dojdzie i kwota z tytułu wynagrodzenia nie zostanie Państwu zwrócona, sprawę należy skierować do postępowania egzekucyjnego.

Mając na uwadze zaprezentowane etapy dochodzenia należności od opieszałego dłużnika, decyzja o skierowaniu sprawy na ścieżkę postępowania sądowego stanowi działanie strategiczne z perspektywy Państwa spółki. W trakcie procedowania nad przedmiotową kwestią, przede wszystkim należy wziąć pod uwagę to, czy prowadzenie długotrwałego i kosztownego postępowania jest opłacalne, czy wchodzenie na ścieżkę postępowania sądowego stanowi działanie korzystne wizerunkowo oraz wiele innych czynników biznesowych, związanych ze specyfiką Państwa przedsiębiorstwa.

Finalnie, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, decyzja o sposobie dochodzenia należności od dłużnika zależy od Państwa. Niemniej takie działanie powinno zostać podjęte w zgodzie z najlepszym interesem spółki, zapewniającym komfortowe wykonywanie działalności gospodarczej.

---

Autorka: Oliwia Kruczyńska, Associate w Kancelarii Kołecka i Wspólnicy