Przedstawiamy Państwu znane polskiemu prawu rozwiązania, ujęte pod kątem możliwości zastosowania przez firmy w kłopotach z wykonaniem umowy, które przyniosła pandemia.

Siła wyższa  

Zgodnie z orzecznictwem, za siłę wyższą uznaje się zdarzenie zewnętrzne, niemożliwe do przewidzenia i zapobieżenia. Z całą pewnością globalna pandemia wywołana wirusem SARS-CoV-2 stanowi znamiona tego typu zdarzenia. 

Co możecie Państwo zrobić w momencie ziszczenia się siły wyższej, która uniemożliwia wam wykonanie umowy?

• Definicja siły wyższej zwykle występuje w formie postanowienia zawartego w umowie pomiędzy jej kontrahentami. Mając to na uwadze, w sytuacji ziszczenia się okoliczności definiujących oddziaływanie siły wyższej, należy odnosić się bezpośrednio do uwzględnionej klauzuli. 

• Celem skorzystania z uprawnień związanych ze ziszczeniem się nadzwyczajnych okoliczności, koniecznym jest odpowiednie udowodnienie zaistniałej sytuacji. Należy skrupulatnie zbierać materiał dowodowy w postaci dokumentów, zdjęć, nagrań etc.

• Firma będzie musiała udowodnić, że dołożyła wszelkich starań i próbowała uchronić się od skutków siły wyższej, a także ograniczyć zaistniałą szkodę, jednocześnie wskazując sposób działań zapobiegawczych w tym zakresie. 

• W celu skorzystania z przysługujących nam uprawnień kluczowym momentem są negocjacje z kontrahentem. Odpowiednie przygotowanie materiału dowodowego zapewni dobry start w rozmowach.

Siła wyższa została uregulowana podobnie w większości porządków prawnych. W obliczu bieżącej sytuacji na świecie jest to duże ułatwienie dla realizacji stosunków umownych z podmiotami zagranicznymi.

Klauzula rebus sic stantibus

Jeżeli z powodu koronawirusa wykonanie umowy byłoby połączone z trudnościami albo groziłoby Państwu rażącą stratą to o dalszym losie realizacji jej postanowień może orzec sąd.  

• W celu zastosowania przedmiotowej klauzuli jesteśmy zmuszeni do wszczęcia postępowania sądowego. Niemniej, nie rzadko tego typu ścieżka jest ostatnim możliwym rozwiązaniem ze względu na brak konsensusu pomiędzy stronami umowy.  

• Podobnie jak w przypadku siły wyższej, sugerujemy zbieranie materiału dowodowego celem właściwego zobrazowania stanu faktycznego.

• Sąd może wyznaczyć sposób wykonania zobowiązania, czy nawet orzec o rozwiązaniu umowy. W związku z tym, należy pamiętać, że już nie kontrahenci będą kształtować zaistniałe pomiędzy nimi stosunki zobowiązaniowe, a sąd w swojej ocenie.  

Specustawy 

Należy pamiętać, że w obliczu obecnej sytuacji rządy państw wychodzą z coraz to nowszymi propozycjami regulacji różnych sektorów gospodarki w obliczu panującej pandemii. 

Kancelaria monitoruje bieżąco wprowadzane zmiany – zapraszamy do zaobserwowania naszej strony na Facebooku i LinkedIn, aby być na bieżąco!

Autor: Oliwia Kruczyńska, Junior Associate w Kołecka i Wspólnicy Kancelaria Prawna (Radcowie Prawni) sp.p.